Vanaf de jaren tachtig groeit het aanbod van adolescentenromans voor de jeugd. Het gaat daarbij romans, waarin een adolescente protagonist een ontwikkeling doormaakt van kind naar volwassenheid. Bij wetenschappers, schrijvers en critici rijst steeds vaker de vraag of deze boeken eigenlijk nog wel te onderscheiden zijn van de zogenaamde volwassenenliteratuur.
In haar masterscriptie vergelijkt Tanja de Jonge een aantal adolescentenromans voor de jeugd met ontwikkelingsromans die uitgegeven zijn voor volwassenen, om te onderzoeken of er inhoudelijk nog verschil te maken valt tussen deze teksten. Tanja selecteerde een vijftal boekenparen van steeds een jeugdboek en een boek voor volwassenen. Vervolgens koos zij twee kaders voor haar analyse. Het eerste kader vormt de Leeservaringsschaal van Stalpers en Heerze, een methode om de complexiteit van narratieve teksten te meten. Het tweede kader wordt gevormd door het schema ‘Veranderingen in de literatuur volgens Nikolajeva’, dat vernieuwende aspecten beschrijft waarbinnen de grensoverschrijding tussen jeugd- en volwassenenliteratuur zich zou voltrekken.
Na analyse van het geselecteerde corpus concludeert Tanja dat er nauwelijks onderscheid te maken is tussen de romans; ze liggen zowel qua complexiteit als qua literair vernieuwende kenmerken weinig uit elkaar. Daarbij moet uiteraard een kanttekening geplaatst worden over de representativiteit van het geselecteerde corpus voor het gehele corpus; het onderzoek vormt immers slechts een kleine steekproef.
Tanja merkt op dat de positie van adolescentenroman binnen het jeugdliteraire circuit wel een veel hogere status lijkt te hebben dan binnen het volwassenencircuit. Zij eindigt haar scriptie dan ook met een pleidooi voor meer onderzoek naar de volwassen adolescentenroman. Pas wanneer de volwassen adolescentenliteratuur goed in kaart gebracht wordt en gepositioneerd wordt binnen het - volwassen - literaire veld, kan de vraag naar het belang en de positie van de - in veel opzichten gelijkwaardige - jeugdadolescentenroman goed beantwoord worden.
Tanja de Jonge: De volwassenwording van de adolescentenliteratuur. Een vergelijking van adolescenten-jeugdromans met ontwikkelingsromans voor volwassenen. Masterscriptie VU: Amsterdam 2008.
Begeleiding: Prof. dr. Ena Jansen
Geen opmerkingen:
Een reactie posten