Ga naar de nieuwe website
In 2013 zal de opera Katibu di Shon op Curaçao in première gaan. De opera is gebaseerd op de gelijknamige novelle van Carel de Haseth (foto) waarvan in 2002 de Nederlandse vertaling Slaaf en meester uitkwam. Op verzoek van de operazangeres Tania Kross heeft De Haseth een libretto van zijn novelle geschreven. In de uitstekende bachelorscriptie die studente Nikki Honigh eind juni 2012 afrondde, onderzoekt zij welk effect de bewerking tot opera van de novelle Slaaf en meester heeft op het plot en op de relaties tussen de personages onderling.
In 2013 zal de opera Katibu di Shon op Curaçao in première gaan. De opera is gebaseerd op de gelijknamige novelle van Carel de Haseth (foto) waarvan in 2002 de Nederlandse vertaling Slaaf en meester uitkwam. Op verzoek van de operazangeres Tania Kross heeft De Haseth een libretto van zijn novelle geschreven. In de uitstekende bachelorscriptie die studente Nikki Honigh eind juni 2012 afrondde, onderzoekt zij welk effect de bewerking tot opera van de novelle Slaaf en meester heeft op het plot en op de relaties tussen de personages onderling.
De schrijver heeft zijn libretto vorig jaar aan Ena Jansen ter beschikking gesteld toen zij een paper in Berkeley wijdde aan zijn slavenboek en die van de Zuid-Afrikaanse schrijver André P. Brink.
Literaire verhalen zijn door de eeuwen heen vaak gebruikt om aan goede plots voor opera’s te komen; deze vorm van intermedialiteit is dan ook een boeiend onderzoeksgebied. Nikki kon aan de hand van Opera and the novel. The case of Henry James van Michael Halliwell een viertal aspecten selecteren die zij zowel in de novelle als in het libretto van De Haseth uitgebreid heeft onderzocht: structuur, perspectief, personages en ideologie. Hieruit kwam naar voren dat De Haseth’s adaptatie van zijn novelle naar een ander medium duidelijk invloed had op het plot en op de relaties tussen de personages onderling. Ondanks dat er overeenkomsten zijn, verschillen de novelle en het libretto op belangrijke punten van elkaar.
Ten eerste zijn de gebeurtenissen in de novelle meer ingebed in de gedachten van de personages terwijl het libretto bestaat uit een systematische opeenvolging van gebeurtenissen. Het effect hiervan is dat het in de novelle lastiger is om gebeurtenissen aan elkaar te koppelen. Daarnaast maken de vertellers in de novelle duidelijk dat hun ideologie ten opzichte van slavernij een bepaalde vorm heeft gekregen onder invloed van de gebeurtenissen die eerder voorgevallen zijn. In het libretto volgen de gebeurtenissen elkaar dan wel in chronologische volgorde op, maar de koppeling naar de ideologie van de personages moet door de toeschouwer zelf gelegd worden.
In allebei genres komen zowel slaaf als meester aan het woord, maar de slaven hebben in het libretto duidelijk meer ‘stem’ dan in de novelle. Vooral de vrouwelijke slavin Anita die in de novelle slechts een kleine rol speelt, heeft een belangrijke stem in het libretto: zij verzet zich tegen wat haar zowel als slavin als vrouw wordt aangedaan.
Een laatste verschil is dat de liefde in de novelle slechts een bijzaak is, terwijl dit thema in het libretto een hoofdrol krijgt. In de novelle wordt het thema liefde alleen gebruikt als middel om de mannelijke hoofdpersonages uit elkaar te jagen om ze vervolgens weer bij elkaar te brengen. In het libretto is het een hoofdthema geworden doordat het naar voren brengt dat er geen verschil is in de liefde tussen slavin-slaaf en slavin-meester. Het is een thema dat duidelijk maakt dat er geen verschil is tussen blanke en zwarte mensen.
Nikki Honigh, Het effect van Carel de Haseth’s bewerking van zijn novelle Slaaf en meester naar een operalibretto.
Bachelorscriptie VU: Amsterdam 2012
Geen opmerkingen:
Een reactie posten